Make in VHT từ công thức của Edison

Để có một ý tưởng lớn, hãy có nhiều ý tưởng hay
Với những người Viettel, ý tưởng sáng tạo không còn là những con số đếm mà trở thành đam mê và trách nhiệm. Nói như Thiếu tá Trần Vũ Hợp – Giám đốc Trung tâm Ra đa (VHT) “Chúng tôi làm đến khi hoàn thành nhiệm vụ”. Mỗi kỹ sư của VHT đều muốn trở thành một trong những người tiên phong khai phá công nghệ Make in Vietnam. Coi sáng tạo là giá trị cốt lõi, tinh thần nghiên cứu của kỹ sư VHT được nuôi dưỡng, kích thích qua nhiều hoạt động như Ngày sáng tạo 1/6, thi đua giành giải sáng kiến ý tưởng, cùng tìm kiếm ý tưởng giải quyết thách thức của công việc…

Đi theo giá trị cốt lõi “Innovative – Sáng tạo” của Viettel, VHT tiếp tục khai phá ý tưởng mới, với kết quả nổi bật là sở hữu 04 bằng sáng chế được bảo hộ độc quyền tại Hoa Kỳ.

Từ hàng nghìn ý tưởng của cán bộ kỹ sư được đưa vào nghiên cứu, thử nghiệm triển khai, đến nay VHT đã hơn 217 đơn đăng ký sáng chế trong nước, 27 đơn đăng kí sáng chế tại Hoa Kỳ, trong đó có 28 bằng sáng chế trong nước, 4 bằng sáng chế được công nhận ở Mỹ bao trùm lên cả 3 lĩnh vực hoạt động chính, gồm quân sự, hạ tầng viễn thông, dân dụng. 

Bất mãn là sự cần thiết đầu tiên cho tiến bộ
Câu nói này của Edison có thông điệp rất rõ ràng: động lực của tiến bộ nằm ở tinh thần không chấp nhận hiện tại. Soi chiếu vào những câu chuyện của VHT mới thấy, các ý tưởng đều xuất phát từ việc không thỏa mãn thành quả đã có, luôn muốn có sản phẩm tốt hơn hoặc không chấp nhận những rào cản vốn được coi là mặc định.
Suy nghĩ đó đã thôi thúc anh Nguyễn Trung Tiến và các cộng sự nghiên cứu và tìm tòi ra“Phương pháp hiệu chỉnh và điều khiển công suất tuyến thu thích ứng theo môi trường truyền dẫn” được cấp bằng bảo hộ tại Mỹ. 
Trước khi phương pháp này được tìm ra, giải pháp điều khiển công suất đều dựa trên báo cáo chất lượng tuyến thu của ông lớn Nokia, Ericsson, Huawei nhưng có nhược điểm về vấn đề khởi tạo công suất ban đầu giống nhau với các loại môi trường khác nhau. Việc này dẫn tới khả năng điều khiển không thể đáp ứng kịp thời, làm ảnh hưởng tới kết quả giải mã tín hiệu tuyến thu.

“Phương pháp hiệu chỉnh và điều khiển công suất tuyến thu thích ứng theo môi trường truyền dẫn” của VHT giải quyết vấn đề về khởi tạo công suất mà các nhà cung cấp lớn (Nokia, Ericsson, Huawei) đều gặp hạn chế.

“Viettel cho tôi niềm tin rất lớn, không chỉ được đầu tư cơ sở vật chất, môi trường thử nghiệm mà còn bởi những người đồng chí luôn kiên trì với mục tiêu không bỏ cuộc” – anh Nguyễn Trung Tiến nói. Sử dụng chỉ tiêu của các ông lớn để đánh giá sản phẩm, không phụ thuộc vào các giải pháp có sẵn, sáng chế của VHT đã khắc phục hoàn toàn bất cập trên, giúp nâng cao chất lượng mạng, giải quyết bài toán xuyên suốt trong toàn trình tối ưu, góp phần đưa VHT vào hàng ngũ các “Big Vendors” có khả năng tự tối ưu mạng lưới triển khai do thiết bị mình sản xuất ra. 

Thành công đến từ việc không cần đồng hồ trong phòng làm việc 
Năm 2020, việc Tổng công ty Công nghiệp Công nghệ cao Viettel (VHT) được đề cập đến là một trong những doanh nghiệp trang thiết bị quốc phòng mới tiêu biểu của khu vực châu Á trong Báo cáo của Tổng quan lực lượng Quân sự 2020 (Military Balance 2020) của Viện Nghiên cứu Chiến lược quốc tế (IISS, Vương quốc Anh) với những kỹ sư của VHT là thêm một lần được tận hưởng quả ngọt sau ngày sáng chế “Phương pháp phát hiện mục tiêu mặt nước trong môi trường nhiễu” được bảo hộ tại Mỹ. Đó là kết quả 11 năm nếm mật nằm gai, đi từ con số 0 về kiến thức. Khi nhận nhiệm vụ nghiên cứu sản xuất radar và chế tạo ra một sản phẩm hoàn chỉnh, những kỹ sư VHT hiểu rằng, ra đa được cung cấp bởi nước ngoài sẽ không đảm bảo khả năng bảo mật, đặc biệt là tần số. Sự cấp bách của nhiệm vụ khiến những kỹ sư VHT luôn trong tâm lý của người lính thời chiến. 

Thời gian làm việc của Trung tâm Ra đa kéo dài 3-4 tháng liên tiếp, 12-14 tiếng/ngày, 6 ngày/tuần tại trận địa thử nghiệm không hề làm các thành viên nản lòng, lùi bước cho tới khi hoàn thành nhiệm vụ.

Giám đốc Trung tâm Ra đa Trần Vũ Hợp kể lại: ‘Trận địa thực hiện thử nghiệm diễn ra tại Kiến Xương (Thái Bình) trên một cồn đất heo hút, bao quanh là nghĩa trang. Thời gian anh em làm việc tại đây kéo dài trong 3,4 tháng liên tiếp, tần suất làm việc liên tục từ thứ 2 đến thứ 7 với cường độ 12-14 tiếng/ngày. Hình ảnh các kỹ sư khi thức làm việc gõ bàn phím, khi ngủ ôm bàn phím hết sức quen thuộc. Để tiết kiệm thời gian, các bộ phận nghỉ ngơi tại chỗ và thay nhau ngủ, đến lượt bộ phận nào vận hành hệ thống, bộ phận đó dậy thực hiện nhiệm vụ”.

Giá trị của một ý tưởng nằm ở cách sử dụng
Những phát minh, sáng chế trên giấy chứng nhận chỉ là những công thức. Điều quan trọng hơn cả là nó có thể giải quyết từng bài toán cụ thể của thực tiễn và mang lại giá trị kinh tế. Tư duy này được các kỹ sư VHT thực hiện một cách xuất sắc. Điển hình như từ một hệ thống tính cước viễn thông thuần túy, hệ thống tính cước thời gian thực vOCS3.0 đã được các kỹ sư VHT phát triển thành công nghệ lõi để thiết kế các sản phẩm chuyển đổi số ở các lĩnh vực khác như giao thông (ePass), thanh toán điện tử (Mobile Money)…

Hệ thống vOCS khẳng định rằng sở hữu công nghệ lõi thì từ đó có thể phát triển nên vô số các hệ thống, công nghệ hữu ích khác, ứng dụng linh hoạt trong mọi lĩnh vực đời sống.

Hay từ sáng chế “Cơ cấu trợ lực cho Robot song song bằng hệ lò xo với trợ lực hằng số” VHT không chỉ làm mô hình mô phỏng huấn luyện buồng lái máy bay Su-30 theo nhiệm vụ của Bộ Quốc phòng mà còn lần lượt áp dụng cho nhiều bài toán khác trong cả thực tiễn quân sự lẫn dân sự như mô phỏng kỹ thuật bắn súng cho phép người tập sử dụng súng thật để ngắm bắn, mô hình mô phỏng xe tăng T54, T55 cho lực lượng quốc phòng hay phát triển hệ thống mô phỏng đào tạo lái xe ô tô VOTO cho lĩnh vực dân sự đầu tiên và duy nhất tại Việt Nam. 

Nếu làm tất cả những gì có thể, ta khiến bản thân mình kinh ngạc
10 năm trước nếu nói doanh nghiệp trong nước có bằng sáng chế độc quyền tại Mỹ, nhiều người sẽ nói đó là ước mơ viển vông. 10 năm trước, cũng không doanh nghiệp Việt nào dám mơ có thể cạnh tranh đấu thầu sòng phẳng với nhiều hãng lớn đến từ Mỹ, Ấn Độ… để xuất khẩu sản phẩm quốc phòng. Đến nay, điều đó không chỉ đã thành hiện thực mà còn cho thấy niềm tin bền vững rằng đó là tất yếu và thường xuyên trong tương lai gần. VHT thực sự là chứng minh cho các công thức mà Thomas Edison đã chỉ ra từ hơn 100 năm trước.